ارزیابی تغییرات فضایی دمای سطحی کلان‌شهر مشهد

افزایش دمای کلان‌شهرها، بحران شهرنشینی در قرن حاضر است. هدف این تحقیق شناخت تغییرات فضایی دمای سطحی در شهر مشهد است که با باند حرارتی 11 تصویر لندست برای دورۀ 2009 تا 2013 و نقشۀ رقومی کاربری اراضی مشخص شد. در این مطالعه برای محاسبۀ دمای سطحی، از روش الگوریتم پنجرۀ مجزا استفاده شد. مدل الگوی فضایی دمای سطحی شهر مشهد در طول سال، افزایش دمای سطحی از مرکز به حاشیۀ شهر در زمان گذر ماهواره است؛ به‌طوری که مناطق مرکزی و قدیمی شهر (سناباد، آبکوه، سعدآباد، ملک‌آباد)، دمای سطحی پایین‌تری نسبت‌به حومۀ شهر دارند. بالاترین دمای سطحی در حاشیۀ جنوبی شهر، پیش‌کوه‌های بینالود از غرب تا جنوب شرقی مشهد، راه‌آهن، فرودگاه، میدان شهدا، حاشیۀ بزرگراه امام علی و کمر‌بندی همت، ششصد دستگاه، کارخانۀ قند و نخ‌ریسی و فضاهای باز خالی و فاقد کاربری شهری است. کاربری‌های حمل‌و‌نقل شهری، زمین بایر و ارتفاعات در طول سال، حداکثر دمای سطحی و حداقل دما، در کاربری تفریحی و توریستی، کشاورزی و باغ‌ها به‌خصوص در ماه‌های گرم وجود دارد. منطقۀ 12 شهری، گرم‌ترین و منطقۀ 1، خنک‌ترین منطقۀ شهر مشهد به‌لحاظ دمای سطحی است. حداکثر دمای سطحی مشهد، در ماه‌های تیر و مرداد، و حداقل دما، در آذر بوده و دامنۀ فضایی دمای سطحی شهر، به‌ترتیب در ماه آوریل (فروردین) و فصل بهار، بیشترین و در ماه اکتبر (مهر) و پاییز، کمترین است.